Chiếu Tatami – một biểu tượng vô cùng quan trọng và đặc trưng của văn hóa Nhật Bản. Không chỉ là một phần của nghệ thuật trang trí, chiếu Tatami còn là một phần không thể thiếu trong lối sống truyền thống và độc đáo của đất nước này. Màu sắc nhẹ nhàng, mùi thơm của gỗ và cách sắp xếp tinh tế, chiếu Tatami không chỉ là nền móng của không gian sống mà còn là cửa sổ mở ra văn hóa độc đáo của Nhật Bản. Hãy cùng nhau bắt đầu hành trình khám phá nét đẹp văn hoá của chiếu Tatami trong cuộc sống hàng ngày của người Nhật.
Mục Lục
Chiếu Tatami là gì?
Chiếu Tatami là gì?
Từ Tatami xuất phát từ động từ “Tatamu”, nghĩa là “gấp, xếp”. Chiếu Tatami hoặc thảm Tatami lần đầu tiên xuất hiện trong cuốn sách cổ nhất của Nhật Bản, Kojiki (Ghi chép về những vấn đề cổ xưa) năm 712. Cái tên này bắt nguồn từ thực tế là thảm chiếu ban đầu mỏng hơn và có thể gấp lại hoặc xếp chồng lên nhau.
Ciếu Tatami mới hoàn toàn thường có màu xanh nhạt và mang theo mùi thơm như cỏ tươi. Mùi hương này thường sẽ giảm đi sau vài tuần. Khi thời gian trôi qua, lớp vỏ của chiếu Tatami sẽ từ từ chuyển sang màu nâu nhạt, tùy thuộc vào tuổi tác, tạo ra sự phù hợp với màu sắc của nội thất gỗ xung quanh. Điều này tạo nên một không gian ấm cúng và sang trọng, làm cho nó trở thành một phần không thể thiếu trong không gian truyền thống của ngôi nhà người Nhật.
Trong thời kỳ Edo, phòng kiểu Nhật, hay còn gọi là phòng Shoin-Zukuri, trở nên rất phổ biến. Trong những căn phòng này, quý tộc và Samurai thường ngủ trên chiếu Tatami hoặc trải chiếc thảm dệt gọi là goza, trong khi người dân thường sử dụng thảm rơm.
Chiếu Tatami được bày trí như thế nào?
Chiếu Tatami của Nhật
Trong thời Edo, có phân biệt giữa cách sắp xếp tốt lành (Shugijiki) và không tốt lành (Fushugijiki) của chiếu Tatami. Chiếu Tatami được sắp xếp và bố trí theo quy tắc này.
Ngày nay, việc sắp xếp chiếu Tatami thành hình chữ thập hoặc lưới với hoa văn đồng đều thường được coi là không may mắn, trừ khi đó là trong thời kỳ tang. Do đó, sắp xếp tốt lành nhất là khi bốn góc của các chiếc thảm lớn không chạm vào nhau, tạo thành hình chữ “T” để đảm bảo vận may. Thường cần sử dụng chiếc thảm có kích thước bằng một nửa để đạt được sự sắp xếp tốt lành.
Các nội thất trong phòng kết hợp với thảm Tatami
Thảm Tatami
Cửa trượt – Fusuma
Fusuma là những cánh cửa trượt đặc biệt trong nhà Nhật. Chúng được làm từ khung gỗ phủ giấy dày, có độ trong suốt và mờ. Bạn thường thấy chúng giữa các phòng, nhưng khác với cửa thông thường, cửa trượt có thể di chuyển để tạo ra không gian mới hoặc đóng lại khi cần.
Fusuma và chiếu Tatami thường được kết hợp với nhau trong không gian truyền thống của nhà Nhật. Chiếu Tatami, với sự êm dịu và mùi thơm gỗ đặc trưng, tạo nên sự ấm áp và thoải mái cho không gian. Khi kết hợp với cánh cửa trượt Fusuma, không chỉ tạo nên sự linh hoạt trong việc chia phòng mà còn thêm vào không khí truyền thống và nghệ thuật độc đáo của ngôi nhà. Sự kết hợp này thường xuất hiện ở những nơi như Ryokan, các ngôi nhà truyền thống và không gian thiền đường.
Kệ tích hợp – Chigaidana
Chigaidana, những chiếc kệ treo tường so le, thường được đặt gần hốc tường, là nơi lý tưởng để trưng bày các đồ trang trí như bình hoa và lư hương. Chúng tạo ra không gian trang trí thanh lịch và tiện lợi, giúp làm nổi bật vẻ đẹp của các vật dụng trang trí tinh tế. Tạo ra một không gian sống phản ánh văn hóa và cái đẹp độc đáo của Nhật Bản.
Nệm Futon
Nệm Futon là một loại nệm truyền thống ở Nhật Bản, thường đặt trực tiếp lên sàn, phối hợp tốt với chiếu Tatami. Điều đặc biệt là, nệm thường được cất giữ gọn gàng trong tủ vào ban ngày và chỉ mang ra vào buổi tối sau bữa tối. Khi lưu trú tại những nơi như ryokan và minshuku, du khách thường có cơ hội trải nghiệm giấc ngủ trên nệm Futon, tận hưởng sự kết hợp độc đáo giữa văn hóa nệm và chiếu Tatami.
Kết luận
Chiếu Tatami không chỉ là một phần quan trọng của truyền thống Nhật Bản mà còn đóng vai trò quan trọng trong không gian sống và nghệ thuật trang trí. Với màu sắc nhẹ nhàng và mùi thơm đặc trưng, chiếu Tatami tạo nên không gian ấm áp và thoải mái trong nhà. Với những thông tin trên, chúng tôi hy vọng bạn đã có 1 hành trình khám phá văn hóa và nghệ thuật truyền thống của đất nước mặt trời mọc thú vị.
